تاریخچه مامایی

تاریخچه
مامایی عمری به درازای بشر دارد. در گذشته مامایی به شکل امروزی وجود نداشت و آثار به جامانده بر روی سنگواره ها نشانگر آن است که درگذشته زنان بر روی بلندی زایمان می کرده اند و زنی در کنار آنان بوده که او را یاری می کرده. در تورات هم در ماجرای تولد موسی و به آب انداختن کودک به ماما اشاره شده است. اولین کتابی که در آن به علم مامایی اشاره شد، متعلق به قرن دوم میلادی است.
دکتر پاره(Pare) اولین جراحی بود که زایمان را به جای ایستاده در وضعیت خوابیده انجام داد و ترمیم پرینه را هم انجام داد و مدرسه ای را برای تعلیم ماماها دایر کرد و از آن پس مامایی به عنوان یکی از رشته های طب مطرح گردید.
در ایران هم در گذشته زایمان توسط ماماهای محلی انجام می شد و اولین اساس نامه مامایی در سال1309 تصویب شده و از آن پس کم کم مراتب عالی مامایی مطرح گردیده و در حال حاضر تا مقطع کارشناسی ارشد مامایی در ایران وجود دارد.
تعریف مامایی و ماما
در تعریف مامایی(Obstetrics) یا (Midwifery) شاخه ای از طب است که با مراقبت از زنان طی حاملگی، زایمان و 6 هفته دوران نقاهت پس از زایمان سر و کار دارد(لغت نامه آکسفورد، 1996، ص 454).
ماما(Obstetrix) یا (Midwifer) نیز طبق تعریف مشترک فدراسیون بین المللی زنان و مامایی(FIGO) و کنفدراسیون بین المللی ماماها(ICM) که در سال 1992 به تصویب نهایی سازمان جهانی بهداشت(WHO) نیز رسید، فردی است که در یک برنامه تعلیماتی شناخته شده در کشوری که در آن به سر می برد، پذیرفته شده، با موفقیت سلسله درس های تعیین شده مربوط به مامایی گذرانده، شایستگی لازم را کسب نموده و به طور قانونی پروانه انجام کار مامایی را اخذ نموده است.
مسولیت های ماما
تغییرات سیستم های مراقبتی بهداشتی به توسعه نقش های مامایی و عملکرد وی در حیطه های مختلف ختم شده، به طوری که امروزه بسیاری از مسولیت های زیر را ماماها عهده دارند:
• مراقبت های قبل، حین و بعد از زایمان
• بررسی رشد فیزیکی نوزاد
• ارزیابی عوامل خطر بهداشتی
• مشاوره و ارتقای سلامت
• تنظیم خانواده
• آموزش بهداشت
• آموزش تغذیه شیر مادر و غذاهای تکمیلی
• آموزش واکسیناسیون
• شرکت در برنامه های آموزش مداوم برای روزآمد کردن اطلاعات و مهارت های مامایی
ولی هنوز هم وظیفه مهم ماما کمک به مادر جهت انجام زایمان می باشد.
منبع: اصول و فنون مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان.